Ποσό για όλους αλλά υπό προϋποθέσεις
Η Εθνική σύνταξη δίδεται μέσω του προϋπολογισμού σε κάθε ασφαλισμένο που πληροί κάποιες ελάχιστες προϋποθέσεις.
Δεν είναι εγγυημένη όσον αφορά το κατώτατο ποσό, ενώ υπάρχει και πρόβλεψη για αναπροσαρμογή προς τα πάνω, εφόσον τα οικονομικά του κράτους το επιτρέπουν.
Το ανώτατο ποσό το 2022 είναι τα 384€ μικτά ανά μήνα, και καθορίζεται από 3 παραμέτρους
- Έτη εργασίας με μέγιστο τα 20 έτη (6.000 ένσημα) και ελάχιστο τα 15 έτη ασφάλισης (4.500 ένσημα).
- Τα χρόνια παραμονής στην Ελλάδα από την ηλικία των 15 ετών του ασφαλισμένου με μέγιστο αριθμό τα 40 έτη.
- Το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης κατά τη νομοθεσία, σε σχέση με την ηλικία του ασφαλισμένου. Το γενικό όριο ηλικίας το 2022 είναι τα 67 έτη. Εάν ο ασφαλισμένος αποφασίσει να βγει στη σύνταξη νωρίτερα, τότε θα λάβει τη λεγόμενη ‘’μειωμένη σύνταξη’’, εκτός εάν έχει συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης όπου θα λάβει πλήρη τη σύνταξή του.
Οι ελάχιστες γενικές προϋποθέσεις για απονομή σύνταξης ΕΦΚΑ είναι τα 4.500 ένσημα και η ηλικία των 62 ετών του ασφαλισμένου.
Μειωμένη και πλήρης σύνταξη
Ο πολύ κοινός ορισμός-διαχωρισμός μεταξύ πλήρους και μειωμένης σύνταξης αφορά αποκλειστικά την Εθνική σύνταξη. Η Ανταποδοτική σύνταξη καταβάλλεται πάντα στο ακέραιο.
Η πιο συνηθισμένη μείωση είναι αυτή λόγω ηλικίας.
Η Εθνική σύνταξη υπολογίζεται ξεκινώντας από το μέγιστο ποσό (384€ για το 2022) και εφαρμόζοντας στη συνέχεια μια σειρά από μειώσεις (κατα σειρά)
Βήμα 1
384€ μείον 2% για κάθε έτος προϋπηρεσίας κάτω των 20
Βήμα 2
Το ανωτέρω ποσό μείον 1/40 για κάθε έτος παραμονής στην Ελλάδα κάτω των 40
Βήμα 3
Το ανωτέρω ποσό μείον 6% για κάθε έτος του ασφαλισμένου πριν τα 67 του
Σημαντικό: Η σειρά που ακολουθείται είναι η παραπάνω. Δεν εφαρμόζονται όλες οι μειώσεις επί του αρχικού ποσού των 384€ αλλά βήμα βήμα.
Απόσπασμα απόφασης διαδοχικής ασφάλισης ΙΚΑ-Δημοσίου (2021)
Στην παραπάνω απόφαση βλέπουμε και μια εναλλακτική διατύπωση του 6% λόγω ηλικίας. Στις περιπτώσεις Δημ. Υπαλλήλων η μείωση μετριέται σε διακοσιοστά για κάθε μήνα πριν το όριο ηλικίας.
1 έτος πριν το όριο ηλικίας = 12 μήνες = 12 διακοσιοστά = 12/200 = 6%
Παράδειγμα υπολογισμού
Έστω μισθωτός με 18 έτη προϋπηρεσίας και ηλικία 67+.
Η Εθνική του σύνταξη θα είναι μειωμένη μόνο κατά 4%, δηλαδή δύο φορές το 2% καθώς απέχει 2 έτη από το μέγιστο των 20 ετών προϋπηρεσίας.
Οθόνη από το Syntaksi Basic 1.3
Πιο σύνθετο παράδειγμα
Έστω μισθωτός 62 ετών που μετανάστευσε το 2010 και επέστρεψε στην Ελλάδα το 2021.
Έχει 18 έτη προϋπηρεσίας και 36 έτη διαμονής στην Ελλάδα από τα 15 του και μετά.
Για τον υπολογισμό της Εθνικής του σύνταξης έχουμε την εξής ακολουθία
Βήμα 1
384€ μείον 4% ( 2 έτη προϋπηρεσίας έως τα 20 * 2% ) = 368,64€
Βήμα 2
368,64 μείον 10% ( 4/40 για τα έτη στην Ελλάδα έως τα 40 ) = 331,78€
Βήμα 3
331,78 μείον 30% (5 έτη έως τα 67 που είναι το γενικό όριο ηλικίας * 6%) = 232,24€
Η Εθνική, λοιπόν, σύνταξη για τον ασφαλισμένο θα είναι 232,24€ μικτά / μήνα.
Οθόνη από το Syntaksi Basic 1.3
Υπάρχουν ακόμα κάποιες ειδικές διατάξεις με τις οποίες ο ασφαλισμένος δικαιούται σύνταξη (πλήρη ή μειωμένη) σε μικρότερες ηλικίες από τα 67 έτη.
Οι διατάξεις Βαρέων και Ανθυγιεινών ενσήμων είναι οι συνηθέστερες το 2022, και θα δούμε σε επόμενο κεφάλαιο πως επηρεάζουν το ποσό της σύνταξης.
Λοιπές παλαιότερες ευνοϊκές διατάξεις θα μας απασχολούν όλο και λιγότερο στο μέλλον.
Ναι μεν εάν κάποιος μπορούσε να βγει στη σύνταξη νωρίτερα το 2021 θα μπορεί και μετέπειτα (δεν χάνει το δικαίωμά του), αλλά ρεαλιστικά οι περισσότεροι που είχαν τη δυνατότητα σύνταξης την έλαβαν και δεν το μετέθεσαν για το μέλλον.
Σημαντικές σημειώσεις για τις μειώσεις λόγω ηλικίας
1. Η μείωση λόγω ορίου ηλικίας δεν μπορεί να ξεπερνάει το 30%.
Ακόμα, δηλαδή, και αν κάποιος ασφαλισμένος μπορεί να βγει στη σύνταξη π.χ στα 60 του έτη, η μείωση λόγω ηλικίας δεν θα είναι 67-60=7 έτη επί 6% (42%) αλλά maximum 30%.
2. Εφόσον η προϋπηρεσία του ασφαλισμένου είναι 40 έτη και πάνω, δεν εφαρμόζεται η μείωση λόγω ηλικίας.
Με τον κανόνα αυτό, εάν ασφαλισμένος, π.χ., έχει ηλικία 63 ετών και 40 έτη ασφάλισης (12.000 ένσημα – ημερομίσθια) η Εθνική του σύνταξη θα είναι 384€.
Απόφαση συνταξιοδότησης ασφαλισμένου σχεδόν 63 ετών με 40 έτη ασφάλισης (2021)
Συμπερασματικά
Η Εθνική σύνταξη σαν έννοια έχει πολλά θετικά στοιχεία και λειτουργεί σαν ένα βασικό κατώτατο εισόδημα για όσους έχουν συνεισφέρει στο ασφ. σύστημα.
Παρόλο που δεν είναι εγγυημένη, δεν φαίνεται ότι θα μειωθεί στο πέρασμα των ετών - εκτός συγκλονιστικού απροόπτου.
Εάν θέλετε να ασχοληθείτε περισσότερο με τον υπολογισμό συντάξεων, ξεκινήστε από το νέο μας ebook.